Το delete ως δικαίωμα

Και να θέλεις να σβήσεις τα ίχνη σου, δεν σε αφήνει η Google. Ιδιωτικότητα και διαδίκτυο είναι έννοιες ασύμβατες, και όχι μόνο επειδή ο Έ. Σνόουντεν καταγγέλλει παραβιάσεις προσωπικών δεδομένων. Η ευρωπαϊκή νομοθεσία προσαρμόστηκε στην αντιμετώπιση των κινδύνων της νέας εποχής και πλέον έχουμε τη δυνατότητα να διεκδικήσουμε το δικαίωμά μας να μην υπάρχουμε στο χάος του internet.

Να μας γκουγκλάρουν και να μη μας βρίσκουν. Ωστόσο, δεν είναι τόσο απλό όσο φαίνεται. Παρ’ όλα αυτά, υπάρχουν κάποιοι Ευρωπαίοι πολίτες που το πέτυχαν. Και κατάφεραν την κατάργηση ορισμένων αποτελεσμάτων που τους αφορούν, γιατί περιέχουν «παρωχημένες» ή «άχρηστες» πληροφορίες για το πρόσωπό τους. Ο δρόμος για τέτοιες διεκδικήσεις άνοιξε μετά τη σχετική απόφαση του Ανώτατου Δικαστηρίου της Ε.Ε. τον Μάιο του 2014. Ανάμεσα σε αυτούς που έκαναν σχετικά αιτήματα βρίσκονται 807 Έλληνες. Η Google υπέβαλε σε έλεγχο 498.737 URL για κατάργηση μετά από 146.357 αιτήματα, ακυρώνοντας το 58,2% των URL.

Συγκεκριμένα, από την Ελλάδα υποβλήθηκαν 2.995 URL προς κατάργηση μετά από 807 αιτήματα και αποσύρθηκαν από τα αποτελέσματα κατά 40,4%. Τα περισσότερα αιτήματα κατάργησης URL υποβλήθηκαν από τη Γαλλία (29.100), τη Γερμανία (25.206), το Ηνωμένο Βασίλειο (18.486) και την Ισπανία (13.429).

Η Google δέχτηκε να συμμορφωθεί με την ευρωπαϊκή νομοθεσία, εντούτοις προειδοποιεί ότι το θέμα θα έχει ανεπιθύμητες παρενέργειες, αναφερόμενη στη φύση των αιτημάτων. Έτσι, στην πρώτη σχετική αναφορά αναφέρει ενδεικτικά παραδείγματα από περιπτώσεις στις οποίες ζητήθηκε, δεν καταργήθηκε όμως η εμφάνιση αποτελεσμάτων στο Google:

• Ένας επαγγελματίας του χρηματοοικονομικού κλάδου μάς ζήτησε να καταργήσουμε περισσότερους από 10 συνδέσμους για σελίδες που αναφέρονται στη σύλληψη και την καταδίκη του για οικονομικά εγκλήματα. Δεν καταργήσαμε τις σελίδες από τα αποτελέσματα αναζήτησης.

• Λάβαμε πολλά αιτήματα από ένα άτομο που μας ζήτησε να καταργήσουμε 20 συνδέσμους για πρόσφατα άρθρα σχετικά με τη σύλληψή του για οικονομικά εγκλήματα που διέπραξε χρησιμοποιώντας την επαγγελματική του ιδιότητα. Δεν καταργήσαμε τις σελίδες από τα αποτελέσματα αναζήτησης.

• Ένας επαγγελματίας στον κλάδο των μέσων μαζικής ενημέρωσης ζήτησε να καταργήσουμε 4 συνδέσμους για άρθρα που αναφέρονται σε ντροπιαστικό περιεχόμενο που δημοσίευσε στο διαδίκτυο. Δεν καταργήσαμε τις σελίδες από τα αποτελέσματα αναζήτησης.

• Ένα άτομο μας ζήτησε να καταργήσουμε συνδέσμους για άρθρα στο διαδίκτυο που αναφέρονται στην απόλυσή του για σεξουαλικά εγκλήματα που διέπραξε στην εργασία του. Δεν καταργήσαμε τις σελίδες από τα αποτελέσματα αναζήτησης.

• Ένας γιατρός ζήτησε να καταργήσουμε περισσότερους από 50 συνδέσμους για άρθρα εφημερίδων σχετικά με μια αποτυχημένη επέμβαση. Τρεις σελίδες που περιείχαν προσωπικές πληροφορίες σχετικά με το γιατρό, αλλά δεν ανέφεραν την επέμβαση, έχουν καταργηθεί από τα αποτελέσματα αναζήτησης για το όνομά του. Οι υπόλοιποι σύνδεσμοι για τις αναφορές στο περιστατικό παραμένουν στα αποτελέσματα αναζήτησης.

• Ένα άτομο μας ζήτησε να καταργήσουμε περίπου 50 συνδέσμους για άρθρα σχετικά με μια ντροπιαστική, μυστική συναλλαγή που έγινε ευρύτερα γνωστή. Οι σελίδες στα αποτελέσματα αναζήτησης για το όνομά του έχουν καταργηθεί.

Σημειώνεται ότι εάν η Google αποφασίσει να μην καταργήσει ένα URL, τότε το άτομο που ζήτησε την κατάργησή του παραπέμπεται στην εγχώρια Αρχή Προστασίας Δεδομένων Προσωπικού Χαρακτήρα για να επανεξεταστεί το αίτημά του.

 

Το χρονικό

Το Ευρωπαϊκό Δικαστήριο υποχρέωσε τον προηγούμενο Μάιο την Google να τροποποιήσει ορισμένα παλιά και άσχετα με τις αναζητήσεις αποτελέσματα μετά από αίτημα απλών πολιτών στο πλαίσιο της προστασίας προσωπικών δεδομένων.

Η συγκεκριμένη υπόθεση ξεκίνησε το 2001, όταν η Αρχή Προστασίας Προσωπικών Δεδομένων της Ισπανίας διέταξε την Google να αφαιρέσει ηλεκτρονικούς συνδέσμους σε περισσότερα από 100 δημοσιευμένα άρθρα στο διαδίκτυο που θεωρήθηκαν «δυνητικά δυσφημιστικά».

Συγκεκριμένα, την υπόθεση έφερε στο δικαστήριο ένας Ισπανός πολίτης που παραπονέθηκε ότι η αναζήτηση στην Google με το όνομά του έβγαζε ως αποτελέσματα άρθρα εφημερίδων πριν από 16 χρόνια για την πώληση ακινήτου για εξόφληση χρεών που είχε τότε. Υποστήριξε ότι το θέμα έχει επιλυθεί και δεν θα έπρεπε να συνδέεται πλέον το όνομά του με τα συγκεκριμένα άρθρα.

Η Google, από την πλευρά της, είχε καταθέσει έφεση κατά της απόφασης του δικαστηρίου της Μαδρίτης. Ακολούθως, η υπόθεση έφτασε στο Ευρωπαϊκό Δικαστήριο, το οποίο επιβεβαίωσε την καταδικαστική απόφαση για τον αμερικανικό κολοσσό της τεχνολογίας και του διαδικτύου.

Η Ευρωπαία επίτροπος Δικαιοσύνης Βίβιαν Ρέντινγκ με ανάρτησή της στο Facebook τόνισε ότι πρόκειται για «μια καθαρή νίκη για την προστασία των προσωπικών δεδομένων των Ευρωπαίων». Η Google χαρακτήρισε «απογοητευτική» την απόφαση και ανέφερε ότι θα χρειαστεί χρόνος για να αναλυθούν οι επιπτώσεις. Η μηχανή αναζήτησης υποστηρίζει ότι δεν ελέγχει τα στοιχεία που εμφανίζονται και ότι απλώς παρέχει τα links (συνδέσμους) για πληροφορίες που παρέχονται δωρεάν στο internet. Υπογραμμίζει μάλιστα ότι αν υποχρεωθεί να σβήσει δεδομένα, αυτό θα ισούται με λογοκρισία.

Η Ευρωπαϊκή Επιτροπή πρότεινε το 2012 ένα νόμο που δίνει στους χρήστες του internet το «δικαίωμα στο να ξεχαστούν», να αιτηθούν δηλαδή την αφαίρεση δεδομένων που αφορούν τους ίδιους και θεωρούν ότι παραβιάζουν την ιδιωτικότητά τους. Στο πλαίσιο του εν λόγω νόμου οι μηχανές αναζήτησης θα πρέπει να επεμβαίνουν σε ορισμένες αναζητήσεις, ώστε τα αποτελέσματα να συμβαδίζουν με την Οδηγία για την προστασία των προσωπικών δεδομένων.

 

Διεκδικώντας λήθη

Λίγες μέρες μετά, η μεγαλύτερη μηχανή αναζήτησης στο διαδίκτυο, η οποία επεξεργάζεται περισσότερες από το 90% των διαδικτυακών αναζητήσεων που γίνονται στην Ευρώπη, ανακοίνωσε ότι κατέστησε διαθέσιμο ένα ηλεκτρονικό έντυπο μέσω του οποίου οι χρήστες μπορούν να υποβάλλουν τα αιτήματά τους.

Η Google ανακοίνωσε επίσης πως δημιούργησε μια επιτροπή ανώτερων στελεχών της και ανεξάρτητων εμπειρογνωμόνων για να επεξεργαστεί μια μακροπρόθεσμη προσέγγιση για την αντιμετώπιση του μπαράζ των αιτήσεων που αναμένεται από την Ευρώπη. Δεν διευκρίνισε πάντως πότε θα αφαιρεί συνδέσμους που ανταποκρίνονται στα κριτήρια για να αφαιρεθούν.

Η εταιρεία ανέφερε πως, όταν μελετά τα αιτήματα, θα εξετάζει αν τα αποτελέσματα περιλαμβάνουν ξεπερασμένες πληροφορίες για ένα πρόσωπο, καθώς και αν υπάρχει δημόσιο συμφέρον από την πληροφορία, όπως σε περιπτώσεις πληροφοριών για επαγγελματική αμέλεια, ποινικές καταδίκες και τη δημόσια διαγωγή κυβερνητικών αξιωματούχων.

Το έντυπο περιλαμβάνει χώρο ώστε οι χρήστες να αναφέρουν τους συνδέσμους που θέλουν να αφαιρεθούν και ένα χώρο για να εξηγούν γιατί ο σύνδεσμος είναι «άσχετος, ξεπερασμένος ή με άλλο τρόπο ακατάλληλος».

 

Προειδοποιήσεις Σνόουντεν

Όποιος ενδιαφέρεται για την προστασία της ιδιωτικής του ζωής θα πρέπει να μη χρησιμοποιεί υπηρεσίες όπως το Facebook, το Dropbox και η Google, σύμφωνα με τον πρώην σύμβουλο της αμερικανικής υπηρεσίας πληροφοριών NSA Έντουαρντ Σνόουντεν. Ο πρώην σύμβουλος, που αποκάλυψε το παγκόσμιο παράνομο δίκτυο παρακολουθήσεων των ΗΠΑ, έδωσε συνέντευξη στο πλαίσιο του New Yorker Festival, όπου του ζητήθηκε να δώσει εναλλακτικές που θα προστατέψουν την ιδιωτική ζωή.

Πρώτη απάντησή του ήταν να απαιτηθεί αλλαγή πολιτικής και μεταρρυθμίσεις από τις κυβερνήσεις. «Μερικοί άνθρωποι απαντούν ότι δεν έχουν τίποτα να κρύψουν, αλλά αυτό είναι λάθος που αντιστρέφει το μοντέλο ευθύνης για το πώς λειτουργούν τα ανθρώπινα δικαιώματα» ανέφερε στη δημοσιογράφο Τζέιν Μάγερ που του έθετε ερωτήματα. Όταν λέτε «δεν έχω τίποτα να κρύψω, αυτό που ουσιαστικά λέτε είναι πως δεν σας νοιάζει για το δικαίωμα αυτό, ενώ αυτός που θα πρέπει κανονικά να λογοδοτήσει είναι η κυβέρνηση» συμπλήρωσε ο Σνόουντεν και συνέχισε: «Οι χρήστες θα πρέπει να αναζητήσουν κρυπτογραφημένα εργαλεία και να σταματήσουν να χρησιμοποιούν τις υπηρεσίες που είναι εχθρικές απέναντι στην προστασία της ιδιωτικής ζωής».

Ο ίδιος συμβούλεψε όσους θέλουν να διατηρήσουν τα προσωπικά τους δεδομένα μακριά από τα χέρια τρίτων να παραμείνουν μακριά από τις πλατφόρμες των υπηρεσιών του Dropbox, του Facebook και της Google. Αν και παραδέχτηκε πως οι ανωτέρω υπηρεσίες έχουν επιδείξει σημαντικές βελτιώσεις σε ζητήματα ασφάλειας των χρηστών, τόνισε πως εξακολουθούν να παραμένουν επικίνδυνες.

http://www.fskyrtsos.gr/world/item/4951-%CF%84%CE%BF-delete-%CF%89%CF%82-%CE%B4%CE%B9%CE%BA%CE%B1%CE%AF%CF%89%CE%BC%CE%B1