Facebook και Google γνωρίζουν σχεδόν τα πάντα για σένα!

Γράφει ο Νικόδημος Καλλιντέρης*

«Όλοι είναι ένοχοι για κάτι ή κρύβουν κάτι. Αρκεί κάποιος να ψάξει αρκετά βαθιά για να βρει τί είναι αυτό» (Aleksandr Solzhenitsyn).

Αλήθεια, γνωρίζεις ότι στην χώρα μας βάσει στατιστικών ερευνών οι κάτοχοι λογαριασμού στην πλατφόρμα Facebook είναι άνω των πέντε (5) εκατομμυρίων; Αντιστοίχως, οι ενεργοί λογαριασμοί στην Google σαφώς είναι αρκετά πολυαριθμότεροι και με έντονα αυξητικούς ρυθμούς…

Έχεις άραγε συνειδητοποιήσει ότι η χρήση των εξαιρετικά χρήσιμων και εξυπηρετικών υπηρεσιών τους σου προσφέρεται χωρίς κανένα απολύτως αντίτιμο; Είναι εντελώς δωρεάν- ή μήπως όχι; Ε, λοιπόν, όχι! Οι συγκεκριμένες ψηφιακές πλατφόρμες, όπως και πολλές άλλες, «τρέφονται» από τα δεδομένα σου τα οποία τους προσφέρεις κατά την χρήση τους. Δεν είναι, άλλωστε, τυχαίος ο χαρακτηρισμός των προσωπικών μας δεδομένων ως «το πετρέλαιο του 21ου αιώνα». Έχει, βέβαια, προηγηθεί η συγκατάθεσή σου για την παροχή τους αλλά, στ’ αλήθεια, κατά πόσο έχεις αίσθηση του όγκου των προσωπικών σου δεδομένων που αποθηκεύονται στους servers τους;

Ας δούμε πρώτα την περίπτωση του Facebook:

Ως υποκείμενο των προσωπικών σου δεδομένων έχεις το δικαίωμα πρόσβασης (άρθρο 15 του Γενικού Κανονισμού Προστασίας Δεδομένων) κατά το οποίο μπορείς να αιτηθείς και να λάβεις από την εταιρία (υπεύθυνος επεξεργασίας) όλα όσα έχει αποθηκεύσει για το πρόσωπό σου. Εν προκειμένω μπορείς να το ασκήσεις ακολουθώντας τον σύνδεσμο: https://www.facebook.com/help/1701730696756992

Αφού υποβάλλεις το αίτημα και αναμείνεις για τον απαιτούμενο χρόνο επεξεργασίας θα ειδοποιηθείς για την λήψη του φακέλου εντός του οποίου θα βρεις: κάθε προσωπικό γραπτό ή ηχητικό μήνυμα που έστειλες, τον χρόνο, το τόπο και την συσκευή με την οποία κάθε φορά συνδέθηκες στον λογαριασμό σου, τις εφαρμογές που χρησιμοποίησες, τις φωτογραφίες και τα βίντεό σου και δεν έχει τελειωμό… Κι όλα αυτά από την πρώτη στιγμή δημιουργίας του λογαριασμού σου μέχρι και σήμερα!

Κι ας πάμε τώρα στην Google:

Αν έχεις ενεργοποιημένο στο «έξυπνο» τηλέφωνο σου τον γεωεντοπιστή (GPS) η Google καταγράφει όλο το ιστορικό των τοποθεσιών στις οποίες έχεις βρεθεί σε συνδυασμό με το χρονικό διάστημα που έμεινες σε κάθε μια και τη διάρκεια της μετάβασης από την μια τοποθεσία στην άλλη! Θέλεις να το διαπιστώσεις και μόνος σου;

Ακολούθησε τον σύνδεσμο: https://www.google.com/maps/timeline?pb

Επίσης, με μεγάλη ευκολία θα βρεις όλο το ιστορικό των αναζητήσεών σου από οποιαδήποτε συσκευή κι αν το πραγματοποίησες ακόμη κι αν το διέγραψες (https://myactivity.google.com/myactivity) αλλά και το ιστορικό σου στην πλατφόρμα Youtube (https://www.youtube.com/feed/history/search_history).

Επιχείρησε τώρα να κατεβάσεις στον υπολογιστή σου όλα τα αποθηκευμένα από την Google δεδομένα σου (https://takeout.google.com/settings/takeout). Μην εκπλαγείς από τον όγκο του φακέλου ο οποίος γι΄αυτό το λόγο μπορεί να χρειαστεί αρκετές ώρες για να σου σταλεί. Κατά πάσα πιθανότητα είναι μεγέθους αρκετών gigabyte, αναλόγως πάντοτε με την συχνότητα και το είδος της χρήσης των υπηρεσιών. Στον φάκελο θα βρεις από τα διαγεγραμμένα ηλεκτρονικά σου μηνύματα μέχρι το με κάθε λεπτομέρεια ιστορικό πλοήγησής σου, το ημερολόγιό σου και τις εκδηλώσεις που παρακολούθησες, τις φωτογραφίες σου, τυχόν προϊόντα της Google που αγόρασες και πολλά άλλα…

Πέραν αυτών, αν συνδέεσαι σε διάφορες πλατφόρμες μέσω του λογαριασμού σου στην Google (log in with Google) καταγράφονται ακουσίως πολλές ευαίσθητες προσωπικές σου πληροφορίες όπως ο τόπος που ζεις, που σπουδάζεις ή εργάζεσαι, ο αριθμός των φίλων σου στο Google Plus, το φύλο σου, το ονοματεπώνυμό σου ή οι γλώσσες που μιλάς. Οποιαδήποτε κίνηση σου στο διαδίκτυο έχει αφήσει με τρόπο ευκρινή και ανεξίτηλο το ψηφιακό της αποτύπωμα παρόλο που σήμερα δεν είσαι σε θέση να την θυμάσαι!

Η φωτογραφία δείχνει τα στοιχεία που έμαθε μία πλατφόρμα ηλεκτρονικών παραγγελιών για το Μάνο Μανδράκη, μέλος της Homo Digitalis, όταν συνδέθηκε σε αυτήν μέσω του λογαριασμού του στην Google.

Αφού έκανες τα ανωτέρω βήματα, μήπως νιώθεις πλέον κάπως μουδιασμένος ή και τρομοκρατημένος; Καθόλου περίεργο! Πρόκειται για την αίσθηση ότι είσαι «ψηφιακά γυμνός» και κάποια αόρατη εξουσία βγαλμένη από τις διηγήσεις του Jeremy Bentham καταγράφει τις κινήσεις σου για πάντα και μπορεί να συνάγει απ’ αυτές εξαιρετικά χρήσιμα συμπεράσματα. Εναντίον σου ή επ’ ωφελεία σου; Από τα κίνητρα του κατόχου των δεδομένων σου εξαρτάται… Πάντως, σίγουρα οι Facebook και Google κατέχουν πληροφορίες που δεν τις έχεις μοιραστεί ποτέ ούτε με την οικογένειά σου ή με τον κολλητό σου.

Γι΄αυτό το νου σου! Ο σύγχρονος ψηφιακός κόσμος της πληροφορίας σου προσφέρει απίθανες διευκολύνσεις αλλά και αμέτρητους κινδύνους. Μόνο εσύ ο ίδιος μπορείς να προτατεύσεις τον εαυτό σου! Κι αν επαναλάβεις το γνώριμο και επικίνδυνα αφελές «δεν έχω τίποτε να κρύψω» θα σε προτρέψω να εμβαθύνεις στο ρητό που βρίσκεται στο πάνω μέρος του άρθρου.

* O Νικόδημος Καλλιντέρης είναι νομικός με εξειδίκευση στο Δημόσιο Δίκαιο (ΜΔΕ Δημοσίου Δικαίου Νομικής ΕΚΠΑ). Πεδία έρευνας και ενδιαφέροντος του αποτελούν το απόρρητο των τηλεπικοινωνιών, το Διαδίκτυο των Πραγμάτων (Internet of Things) καθώς και οι τεχνολογίες Βig Data, Machine Learning και η Tεχνητή Nοημοσύνη.

https://www.homodigitalis.gr/posts/3307

Το είδαμε ΕΔΩ