Πράκτορες παρακολουθούν, πράκτορες που με την σειρά τους παρακολουθούν πράκτορες. Θα μπορούσε να αποτελεί κατασκοπευτικό θρίλερ, τοποθετημένο στην εποχή του Ψυχρού Πολέμου. Μόνο που δεν λαμβάνει χώρα στους σκοτεινούς δρόμους της Μόσχας, τους οποίους οι αμερικάνικες μυστικές υπηρεσίες συνήθιζαν να αποκαλούν «τα πιο επικίνδυνα και πιο σημαντικά πεδία μάχης των πληροφοριοδοτών». Ούτε περιλαμβάνει πισώπλατα μαχαιρώματα, διπλές ταυτότητες, προσχηματικές σεξουαλικές σχέσεις και απόρρητα έγγραφα σε χοντρούς μαύρους φακέλους.
Αντιθέτως, αφορά χάκερ, μυστικές υπηρεσίες, υπολογιστές και λογισμικά που καθιστούν εφικτές τις ψηφιακές συρράξεις του λεγόμενου κυβερνοπολέμου. Μέσα σε αυτό το δαιδαλώδες περιβάλλον βρίσκεται και η Ελλάδα. Εκτός από τον γεωπολιτικό αναβρασμό στην ευρύτερη γειτονιά της, αποτελεί μέρος ενός παγκοσμιοποιημένου συστήματος, και ως εκ τούτου είναι ευάλωτη και εν δυνάμει στόχος σε τέτοιες απειλές. Αρκετοί αναλυτές, μάλιστα, επισημαίνουν ότι βρίσκεται εδώ και καιρό εμπλεκόμενη σ’ έναν υβριδικό πόλεμο με την Τουρκία.
Η κυβερνοαπειλή (cyber threat) αποτελεί τη σύγχρονη ηλεκτρονική μορφή της τρομοκρατίας, καταδεικνύοντας πόσο ευάλωτα είναι τα κράτη και οι οικονομίες τους σε όλο τον πλανήτη. Διαδικτυακές επιθέσεις στοχοποιούν και οδηγούν σε παράλυση υπουργικές και κοινοβουλευτικές ιστοσελίδες, κυβερνητικές επικοινωνίες, online τραπεζικά συστήματα και δικτυακούς τόπους κορυφαίων ειδησεογραφικών οργανισμών.
Αντιθέτως, αφορά χάκερ, μυστικές υπηρεσίες, υπολογιστές και λογισμικά που καθιστούν εφικτές τις ψηφιακές συρράξεις του λεγόμενου κυβερνοπολέμου. Μέσα σε αυτό το δαιδαλώδες περιβάλλον βρίσκεται και η Ελλάδα. Εκτός από τον γεωπολιτικό αναβρασμό στην ευρύτερη γειτονιά της, αποτελεί μέρος ενός παγκοσμιοποιημένου συστήματος, και ως εκ τούτου είναι ευάλωτη και εν δυνάμει στόχος σε τέτοιες απειλές. Αρκετοί αναλυτές, μάλιστα, επισημαίνουν ότι βρίσκεται εδώ και καιρό εμπλεκόμενη σ’ έναν υβριδικό πόλεμο με την Τουρκία.
Η κυβερνοαπειλή (cyber threat) αποτελεί τη σύγχρονη ηλεκτρονική μορφή της τρομοκρατίας, καταδεικνύοντας πόσο ευάλωτα είναι τα κράτη και οι οικονομίες τους σε όλο τον πλανήτη. Διαδικτυακές επιθέσεις στοχοποιούν και οδηγούν σε παράλυση υπουργικές και κοινοβουλευτικές ιστοσελίδες, κυβερνητικές επικοινωνίες, online τραπεζικά συστήματα και δικτυακούς τόπους κορυφαίων ειδησεογραφικών οργανισμών.
Ακόμα και οι στρατιωτικές ασύμμετρες επιθέσεις διεξάγονται στον κυβερνο-πόλεμο, με στρατιές από χάκερ. Τα χτυπήματα γίνονται με ιούς, με «φτιαγμένα» κομπιούτερ, με ενορχηστρωμένες διαρροές email –τα περιβόητα Leaks– αλλά και διευρυμένη παραπληροφόρηση. Εξάλλου, ο κυβερνοχώρος δεν αφορά μόνο το Ίντερνετ, αλλά όλα τα δίκτυα υπολογιστών, καθώς και οτιδήποτε αυτά ελέγχουν.
Στο στόχαστρο οι υποδομές
Ως κυβερνοχώρος, άλλωστε, ορίζεται ο ιστός των διασυνδεδεμένων επικοινωνιακών και πληροφοριακών δικτύων, στα οποία είναι αποθηκευμένες κάθε είδους πληροφορίες και συνδέονται με κάθε είδους κρίσιμες υποδομές. Επίσης, το σύνολο των ανθρώπινων δραστηριοτήτων που σχετίζονται με αυτές τις υποδομές.
Ως εκ τούτου, στο στόχαστρο του κυβερνοπολέμου βρίσκεται η ενέργεια. Το δίκτυο δηλαδή ηλεκτρικού ρεύματος και τα καύσιμα. Βρίσκονται όλες οι ζωτικές υποδομές, όπως η ύδρευση, η διανομή τροφίμων και φαρμάκων. Φυσικά δεν λείπουν οι επικοινωνίες, όπως όλες οι εθνικές γραμμές σταθερής και κινητής τηλεφωνίας, το GPS, η οικονομία (χρηματιστήριο, τράπεζες και μεγάλες εταιρείες) και τα μέσα μαζικής μεταφοράς. Όλες οι έξυπνες συσκευές και τα σόσιαλ μίντια που χρησιμοποιεί η πλειονότητα των ανθρώπων επίσης αποτελούν πλατφόρμες του κυβερνοπολέμου.
Πίσω από τις επιθέσεις κρύβονται είτε επαγγελματίες χάκερ που λειτουργούν προς ίδιον όφελος, είτε νεαροί χάκερ που δοκιμάζουν τις ικανότητές τους, είτε στρατευμένοι χάκερ που λειτουργούν για λογαριασμό εχθρικών δυνάμεων. Υπάρχουν και χάκερ που έχουν στόχο τις υποκλοπές δεδομένων με ανταγωνιστικά κίνητρα και οικονομικά συμφέροντα.
Άτακτοι Κινέζοι
Μόλις λίγες ημέρες νωρίτερα, η γερμανική υπηρεσία πληροφοριών (BfV) κατηγόρησε ανοιχτά την Κίνα για κυβερνοκατασκοπία, μέσω του Linkedin. Πρόκειται για το κοινωνικό δίκτυο που διασυνδέει επαγγελματίες σ’ όλο τον κόσμο, κάνοντας τους πιο παραγωγικούς και καλύτερους στην εργασία τους. Μέσω της χρήσης ψεύτικων προφίλ, το Βερολίνο ισχυρίζεται ότι Κινέζοι χάκερ παρακολουθούσαν Γερμανούς αξιωματούχους με στόχο να συλλέξουν σημαντικές πληροφορίες.
Αποκάλυψαν, μάλιστα, κάποια από τα πιο ενεργά προφίλ που χρησιμοποιήθηκαν για να έρθουν σε επαφή, έχοντας σχεδιαστεί για να δείχνουν ελκυστικά στους άλλους χρήστες και να προωθούν νέους Κινέζους επιχειρηματίες, που όμως δεν υπάρχουν. Η BfV υποστηρίζει ότι οι κινεζικές μυστικές υπηρεσίες χρησιμοποίησαν το εν λόγω δίκτυο για να προσεγγίσουν τουλάχιστον 10.000 Γερμανούς, με πιθανό σκοπό να τους προσλάβουν ως πληροφοριοδότες.
Μάλιστα, αποκάλυψαν έναν αριθμό ψεύτικων προφίλ που χρησιμοποιήθηκαν γι’ αυτό το σκοπό. «Είναι μια ευρεία προσπάθεια διείσδυσης σε συγκεκριμένα Κοινοβούλια, υπουργεία και κυβερνητικές υπηρεσίες», ανέφερε ο επικεφαλής της BfV Χανς-Γκέοργκ Μάασεν. Υποστήριξε ότι οι λογαριασμοί δείχνουν τις προσπάθειες της Κίνας να υπονομεύσει την υψηλού επιπέδου πολιτική της Γερμανίας.
Ελληνοτουρκικός κυβερνοπόλεμος
Στην Ελλάδα, τόσο η ΕΥΠ όσο και η τουρκική ΜΙΤ διαθέτουν ειδικές υπηρεσίες που ασχολούνται με τον κυβερνοπόλεμο. Αξίζει να σημειωθεί ότι η μεγαλύτερη στρατιωτική βάση υποκλοπών της Τουρκίας υπάγεται εξολοκλήρου στην ΜΙΤ και έχει λάβει ως πρότυπο τις αμερικανικές αντίστοιχες υπηρεσίες πληροφοριών. Εκεί απασχολούνται αξιωματικοί, πράκτορες των μυστικών υπηρεσιών, επιστήμονες με ειδικές γνώσεις στην σύγχρονη τεχνολογία, ειδικοί εμπειρογνώμονες, γλωσσολόγοι στην αραβική γλώσσα και τεχνικοί που ασχολούνται ειδικά στον κυβερνοχώρο και στη λεγόμενη technical intelligence, την signal intelligence και τις υποκλοπές.
Αποτελεί κοινό μυστικό ότι όλες οι επιθέσεις εναντίον ιστοσελίδων ελληνικών κρατικών θεσμών, όπως υπουργεία και υπηρεσίες προέρχονται από τη γειτονική χώρα. Το ίδιο ισχύει και για την επίθεση εναντίον της ιστοσελίδας του Έλληνα πρωθυπουργού. Μπορεί παλαιότερα οι ένοπλες δυνάμεις των δύο χωρών να έφθασαν κοντά στη σύγκρουση, αλλά πλέον τα θερμά επεισόδια είναι τα ψηφιακά.
Μέχρι σήμερα η μεγαλύτερη απειλή υπήρξε η τουρκική ομάδα χάκερ Aslan Neferler Tim. Αυτή ήταν που επιτέθηκε μέχρι και στην ιστοσελίδα του Πρωθυπουργού της Ελλάδας, με αφορμή τις αντιδράσεις στελεχών της ελληνικής πολιτικής ηγεσίας και αρκετών δημοσιογράφων, απέναντι στην πρόθεση να χρησιμοποιηθεί ο ναός της Αγίας Σοφίας στην Κωνσταντινούπολη για μουσουλμανική προσευχή. Φέρεται να είχαν αφήσει το εξής μήνυμα: «Σε μας πέφτει το καθήκον να αντιδράσουμε στην αντίδραση Ελλάδας για την ανάγνωση του Κορανίου στην Αγία Σοφία. Τσίπρα μην εκπλήσσεσαι, μην μας κάνεις να χάσουμε την υπομονή μας».
Ρωσική κυβερνοεπίθεση
Μέχρι τώρα, όμως, δεν έχει σημειωθεί στο εσωτερικό της χώρας κάποια σημαντική επίθεση, όπως η ρωσική κυβερνοεπίθεση που είχε ως στόχο την υποκλοπή διαβαθμισμένων εγγράφων από τον υπολογιστή ενός Αμερικανού εργαζόμενου στην Υπηρεσία Εθνικής Ασφαλείας (NSA), ο οποίος δεν τα είχε ταξινομήσει με ασφαλή τρόπο. Η εφημερίδα Le Monde, πάντως, υποστήριζε σε εκτενές αφιέρωμά της ότι όλη η Ευρώπη απειλείται από τον ρωσικό κυβερνο-πόλεμο, καθώς τα τελευταία χρόνια η Μόσχα έχει ξοδέψει δισεκατομμύρια για να χτίσει ένα τεράστιο, παγκόσμιο δίκτυο ενημέρωσης που μιλάει τουλάχιστον 30 γλώσσες.
«Οι αμερικανικές εκλογές απέδειξαν ότι οι εκλογές στη Δύση μπήκαν στο πεδίο της μάχης της πληροφορίας, η οποία καθοδηγείται από την Ρωσία του Βλαντιμίρ Πούτιν», έγραψε η Monde. Ρώσοι λέγεται ότι ήταν οι χάκερ που πραγματοποίησαν επίθεση στις μυστικές υπηρεσίες και δημοσιοποίησαν τα στοιχεία 350 υποτιθέμενων μυστικών πρακτόρων που εργάζονται για την αμερικάνικη κυβέρνηση. Οι άγνωστοι χάκερ υπέκλεψαν και δημοσιοποίησαν στην ιστοσελίδα cyberguerrilla.org τα προσωπικά δεδομένα 350 μυστικών πρακτόρων, μεταξύ των οποίων βρίσκονται και επτά Έλληνες.
Ελληνική προετοιμασία
Όπως και να έχει, οι περισσότερες επιθέσεις, όμως, που αφορούν την Ελλάδα πραγματοποιούνται σε χρηματοπιστωτικά ιδρύματα και ειδικά σε αυτά που έχουν πελάτες που προέρχονται από Κίνα και Ρωσία. Εν δυνάμει, όμως, απειλείται και η ελληνική ναυτιλιακή βιομηχανία, καθώς τόσο οι εταιρείες όσο και τα πλοία αποτελούν στόχο.
Οι ελληνικές ένοπλες δυνάμεις βρίσκονται πάντα σε ιδιαίτερη ετοιμότητα. Τα τελευταία χρόνια, μάλιστα, έχουν γίνει πολλά βήματα, κυρίως στον τομέα της κυβερνοάμυνας. Το Γενικό Επιτελείο έχει δώσει τις κατευθύνσεις και έχει την θεσμική ευθύνη της εκτέλεσης των επιχειρήσεων στον κυβερνοχώρο.
Τέλος, η Ελλάδα δεν εξαιρείται από τους οι στοχευμένους ιούς που κατά καιρούς ταλανίζουν δεκάδες δυτικές χώρες και αποτελούν αναπόσπαστο μέρος του κυβερνοπολέμου. Ως εκ τούτου πάντα περιμένουμε νέα κρούσματα και εξελίξεις στην εξάπλωση τους. Πίσω από αυτά βρίσκονται χάκερ με στόχο συνήθως την είσπραξη λύτρων, αλλά και την εκτίναξη της αξίας ψηφιακών νομισμάτων, όπως το Bitcoin.
Πάντως, συγκριτικά με άλλες χώρες, η Ελλάδα έχει στοχοποιηθεί λιγότερο. Αυτό δεν σημαίνει ότι δεν μεριμνά για τον πιο κοστοβόρο πόλεμο παγκοσμίως. Εκτός από τις ζημιές που προκαλεί, υποχρεώνει τα κράτη να επενδύουν συνεχώς χρήματα σε έρευνα και τεχνολογία για να μπορούν να αμυνθούν, αλλά και να επιτεθούν.
0 σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου