Δεν απειλούνται μόνο οι ταξιτζήδες όλου του κόσμου από την παρουσία της
Uber στη χώρα τους. Να σημειώσουμε ότι η νεοφυής αυτή αμερικανική
εταιρεία, που έρχεται και στην Ελλάδα, απελευθερώνει την αγορά των ταξί
με τη χρήση των κινητών τηλεφώνων. Οπως έγραφε η «Κ» (18.11.2014) το
σύστημα Uber λειτουργεί «μέσω μιας εφαρμογής που “κατεβάζουν” στο κινητό
τους και οι οδηγοί και οι πελάτες. Ο πελάτης αναζητεί μέσω της
εφαρμογής διαθέσιμο οδηγό.
Ο οδηγός που βρίσκεται πλησιέστερα στο σημείο παραλαβής του πελάτη ειδοποιείται αυτομάτως και έχει στη διάθεσή του 15 δευτερόλεπτα για να αποδεχθεί το αίτημα. Εάν το αποδεχθεί πατάει το κουμπί στην εφαρμογή και ενημερώνεται ο πελάτης, πρώτον, για το πόσο χρόνο θα κάνει ο οδηγός να φτάσει και τι αξιολόγηση έχει λάβει ο οδηγός... Οταν ο πελάτης επιβιβάζεται στο αυτοκίνητο, ο οδηγός πατά το κουμπί “Εναρξη διαδρομής”. Οταν φτάσει στον επιθυμητό προορισμό πατά το κουμπί “Τέλος διαδρομής”. Η εφαρμογή υπολογίζει αυτομάτως το κόμιστρο. Η πληρωμή δεν γίνεται με μετρητά. O επιβάτης-χρήστης της εφαρμογής όταν ανοίγει λογαριασμό στην εφαρμογή Uber δηλώνει πιστωτική κάρτα ή πληρώνει μέσω PayPal, GoogleWallet ή κάνει χρήση προπληρωμένων μονάδων Uber (Uber Credits). Ο οδηγός από την πλευρά του έχει δηλώσει επίσης έναν αριθμό λογαριασμού, όπου μια συγκεκριμένη ημέρα της εβδομάδας πιστώνονται τα χρήματα».
Μέσω κινητού
Αυτή η διαδικασία παρακάμπτει τους επαγγελματίες αυτοκινητιστές. Οποιοσδήποτε με ένα κινητό τηλέφωνο και μια σύμβαση με την εταιρεία μπορεί να εκτελέσει μεταφορικό έργο κι επειδή τα πάντα (από τα ραντεβού μέχρι την πληρωμή) γίνονται ηλεκτρονικά, επί της ουσίας η συναλλαγή δεν πραγματοποιείται στον γεωγραφικό χώρο κάποιου έθνους-κράτους. Γίνεται όπου είναι οι υπολογιστές της εταιρείας, με αποτέλεσμα η αστυνόμευση να είναι επί της ουσίας ανέφικτη.
Ο οδηγός που βρίσκεται πλησιέστερα στο σημείο παραλαβής του πελάτη ειδοποιείται αυτομάτως και έχει στη διάθεσή του 15 δευτερόλεπτα για να αποδεχθεί το αίτημα. Εάν το αποδεχθεί πατάει το κουμπί στην εφαρμογή και ενημερώνεται ο πελάτης, πρώτον, για το πόσο χρόνο θα κάνει ο οδηγός να φτάσει και τι αξιολόγηση έχει λάβει ο οδηγός... Οταν ο πελάτης επιβιβάζεται στο αυτοκίνητο, ο οδηγός πατά το κουμπί “Εναρξη διαδρομής”. Οταν φτάσει στον επιθυμητό προορισμό πατά το κουμπί “Τέλος διαδρομής”. Η εφαρμογή υπολογίζει αυτομάτως το κόμιστρο. Η πληρωμή δεν γίνεται με μετρητά. O επιβάτης-χρήστης της εφαρμογής όταν ανοίγει λογαριασμό στην εφαρμογή Uber δηλώνει πιστωτική κάρτα ή πληρώνει μέσω PayPal, GoogleWallet ή κάνει χρήση προπληρωμένων μονάδων Uber (Uber Credits). Ο οδηγός από την πλευρά του έχει δηλώσει επίσης έναν αριθμό λογαριασμού, όπου μια συγκεκριμένη ημέρα της εβδομάδας πιστώνονται τα χρήματα».
Μέσω κινητού
Αυτή η διαδικασία παρακάμπτει τους επαγγελματίες αυτοκινητιστές. Οποιοσδήποτε με ένα κινητό τηλέφωνο και μια σύμβαση με την εταιρεία μπορεί να εκτελέσει μεταφορικό έργο κι επειδή τα πάντα (από τα ραντεβού μέχρι την πληρωμή) γίνονται ηλεκτρονικά, επί της ουσίας η συναλλαγή δεν πραγματοποιείται στον γεωγραφικό χώρο κάποιου έθνους-κράτους. Γίνεται όπου είναι οι υπολογιστές της εταιρείας, με αποτέλεσμα η αστυνόμευση να είναι επί της ουσίας ανέφικτη.
Μόνο που η συναλλαγή δεν είναι μόνον οικονομική. Οι πελάτες της
εταιρείας δίνουν αθέλητα και τα προσωπικά τους στοιχεία σε ό,τι αφορά
τις μετακινήσεις. Ετσι η Uber -σε αντίθεση με τους παραδοσιακούς
ταξιτζήδες- μπορεί να ξέρει ανά πάσα στιγμή πού μετακινείται κάποιος και
να το εκμεταλλευτεί. Το παραπάνω δεν αποτελεί υπερβολική τεχνοφοβία.
Ηδη η Uber αντιμετωπίζει θύελλα επικρίσεων για τις απειλές ενός
μεγαλοστελέχους της εναντίον μιας δημοσιογράφου, η οποία επέκρινε
πρακτικές της εταιρείας.
Προ ημερών, ο αντιπρόεδρος της Uber, Emil Michael, έλεγε ότι η εταιρεία του πρέπει να σκεφθεί τη δημιουργία ενός σώματος ντετέκτιβ που θα βρίσκουν λεπτομέρειες της προσωπικής ζωής δημοσιογράφων που κάνουν κριτική στην εταιρεία του και ειδικά για τη δημοσιογράφο Sarah Lacy. Η τελευταία αποκάλυψε ότι μια γαλλική εταιρεία escord services είχε μισθώσει την Uber για τη μετακίνηση των «κοριτσιών» της στο Παρίσι.
Φυσικά δημιουργήθηκε σάλος και η εταιρεία αποκήρυξε τους κομπασμούς του αντιπροέδρου της, αλλά διάφορα ενοχλητικά στοιχεία άρχισαν να βλέπουν το φως της δημοσιότητας. Ενας δημοσιογράφος του San Francisco Magazine δήλωσε ότι σύμφωνα με πηγές του μέσα από την εταιρεία η Uber παρακολουθούσε τις μετακινήσεις του. Κάποια άλλη δημοσιογράφος της ηλεκτρονικής πλατφόρμας Buzzfeed έγραψε ότι όταν πήγε για συνέντευξη με στέλεχος της Uber, διαπίστωσε ότι αυτός παρακολουθούσε τη μετακίνησή της. Και ο συγγραφέας Peter Sims διαπίστωσε ότι τα προσωπικά στοιχεία των μετακινήσεών του με τα αυτοκίνητα της εταιρείας εμφανίστηκαν σε μια οθόνη κατά τη διάρκεια ενός πάρτι της Uber.
Αυτά γίνονται στο πλαίσιο της εξαιρετικά επιθετικής πολιτικής που ακολουθεί η νεοφυής επιχείρηση και ίσως να οφείλεται στην αλαζονεία των στελεχών της, εξαιτίας της τρομακτικής της επιτυχίας· η εταιρεία έπειτα από πέντε χρόνια ζωής αποτιμάται σήμερα στα 18 δισ. δολάρια. Αυτό για τον Nil Irwin είναι πρωτοφανές. «Ξέρω πολλούς δημοσιογράφους», έγραψε στους New York Times, «που έγραψαν σκληρά πράγματα για κάποιες από τις μεγαλύτερες και ισχυρότερες τράπεζες της χώρας. Και όμως ποτέ δεν έχει ακουστεί ότι κάποιος από αυτούς τους τραπεζίτες χρησιμοποιεί την πρόσβαση που έχει στα προσωπικά οικονομικά στοιχεία ώστε να επηρεάσει τη δημοσιογραφική κάλυψη της επιχείρησής του... Το ίδιο μπορεί να ειπωθεί και για άλλους κλάδους όπου μεγάλες επιχειρήσεις έχουν πρόσβαση σε προσωπικά δεδομένα, όπως είναι οι αλυσίδες ξενοδοχείων, επιχειρήσεις λιανικής κ.λπ.».
Με «καλό σκοπό»
Το γεγονός όμως ότι σε άλλες -πιο παραδοσιακές- επιχειρήσεις δεν έχουν υπάρξει τέτοια κρούσματα, δεν σημαίνει ότι είμαστε ασφαλείς στο μέλλον. Μπορεί και στις τράπεζες κάποια φιλόδοξα στελέχη να χρησιμοποιήσουν προσωπικές πληροφορίες για ίδιον όφελος. Η νέα τεχνολογία δίνει πλέον και σε μεγάλους ιδιωτικούς οργανισμούς τη δυνατότητα να γνωρίζουν πολλά από την ιδιωτική μας ζωή. Aρκεί να αναλογιστούμε στη χώρα μας πόσα ξέρει πια μια τράπεζα της οποίας την πιστωτική κάρτα χρησιμοποιούμε: Κάνοντας απλώς την αίτηση, της παραδίδουμε όλη την οικονομική μας ιστορία: μισθός, ιδιοκτησίες, φερεγγυότητα κ.λπ. Ξέρει τα μαγαζιά που προτιμούμε, πόσα ξοδεύουμε για ρούχα, ποια εστιατόρια προτιμούμε, αν κοιμηθήκαμε σε ξενοδοχείο κάποιο βράδυ αντί του σπιτιού μας, όλες εκείνες τις μικρές λεπτομέρειες της ζωής μας που μπορούν άνετα να σχηματίσουν το προσωπικό μας προφίλ. Aπό την άλλη μεριά, η εφορία ξέρει (ή θα ξέρει, τέλος πάντων, όταν αρχίσει να λειτουργεί σαν εφορία) τα εισοδήματά μας, τις δαπάνες μας, τα ακίνητά μας κ.λπ. Tα νοσοκομεία και τα ασφαλιστικά ταμεία αρχίζουν να κρατούν το ιατρικό μας ιστορικό, και μεγάλες επιχειρήσεις αρχίζουν να διατηρούν εκτεταμένες βάσεις δεδομένων με τις προτιμήσεις μας ώστε να μπορούν στο μέλλον να στοχεύουν καλύτερα τις ανάγκες των πελατών.
Ολα τα παραπάνω, βέβαια, γίνονται με «καλό σκοπό»: την πάταξη της φοροδιαφυγής, την καταπολέμηση του εγκλήματος, την καλύτερη εξυπηρέτηση του πελάτη. Aπό την άλλη πλευρά, όμως, ξέροντας κάποιος όλες αυτές τις λεπτομέρειες μπορεί άνετα να σχηματοποιήσει το προφίλ του πολίτη και να εκβιάσει καταστάσεις.
Yπάρχουν πολλοί που πιστεύουν ότι η νέα τεχνολογία ανοίγει διάπλατα τις θύρες για την εφαρμογή του οργουελιανού εφιάλτη. Η αυτοματοποίηση της πληρωμής των διοδίων είναι μεγάλη ευκολία και κάνει ταχύτερες τις μετακινήσεις. Από την άλλη πλευρά, όμως, θα υπάρχει μια υπηρεσία (κρατική ή ιδιωτική) που θα ξέρει κάθε στιγμή πού πήγαμε. Αν το όραμα για μια κοινωνία χωρίς μετρητά προχωρήσει, καθένας μπορεί να μάθει τι ψωνίσαμε. Τα χαρτονομίσματα είναι ανώνυμα, κανείς δεν μπορεί να μάθει πώς τα χρησιμοποιήσαμε, οι πιστωτικές κάρτες επώνυμες: όλοι μπορούν να ξέρουν τι βιβλία διαβάσαμε, τι ρούχα φοράμε και αν αγοράσαμε υπερβολικές ποσότητες αλκοόλ.
Είναι ίσως περίεργο, αλλά η μεγαλύτερη απειλή στην ιδιωτική μας ζωή δεν προέρχεται πλέον από το κράτος, το οποίο μάλιστα σε ένα βαθμό είναι δημοκρατικά ελέγξιμο, αλλά από τις ιδιωτικές εταιρείες. Οι επιχειρήσεις προσπαθώντας να αριστοποιήσουν την προώθηση των προϊόντων τους κρατούν μεγάλες βάσεις δεδομένων με τα γούστα των πελατών τους. Oι επιχειρήσεις αυτές μπορεί να χρησιμοποιούν τα στοιχεία που συλλέγουν για ίδιους σκοπούς, όμως πολλές φορές τα πουλάνε για να βγάλουν κάτι παραπάνω.
H αγορά αυτού του είδους των πληροφοριών διογκώνεται συνεχώς, με αποτέλεσμα να δημιουργηθούν εξειδικευμένες επιχειρήσεις οι οποίες συλλέγουν και πωλούν αυτά τα στοιχεία. Kαι ο νόμος; Σε όλες τις ευρωπαϊκές χώρες υπάρχει νομοθεσία που απαγορεύει την επεξεργασία των προσωπικών πληροφοριών και τη διοχέτευση τέτοιων πληροφοριών σε τρίτους. Οι νόμοι αυτοί πάντως προς το παρόν εφαρμόζονται ελάχιστα, κυρίως γιατί οι ίδιοι οι πολίτες δεν ενδιαφέρονται αρκετά για την προστασία της ιδιωτικότητάς τους. Ο Μεγάλος Αδελφός ιδιωτικοποιείται ταχύτατα...
Προ ημερών, ο αντιπρόεδρος της Uber, Emil Michael, έλεγε ότι η εταιρεία του πρέπει να σκεφθεί τη δημιουργία ενός σώματος ντετέκτιβ που θα βρίσκουν λεπτομέρειες της προσωπικής ζωής δημοσιογράφων που κάνουν κριτική στην εταιρεία του και ειδικά για τη δημοσιογράφο Sarah Lacy. Η τελευταία αποκάλυψε ότι μια γαλλική εταιρεία escord services είχε μισθώσει την Uber για τη μετακίνηση των «κοριτσιών» της στο Παρίσι.
Φυσικά δημιουργήθηκε σάλος και η εταιρεία αποκήρυξε τους κομπασμούς του αντιπροέδρου της, αλλά διάφορα ενοχλητικά στοιχεία άρχισαν να βλέπουν το φως της δημοσιότητας. Ενας δημοσιογράφος του San Francisco Magazine δήλωσε ότι σύμφωνα με πηγές του μέσα από την εταιρεία η Uber παρακολουθούσε τις μετακινήσεις του. Κάποια άλλη δημοσιογράφος της ηλεκτρονικής πλατφόρμας Buzzfeed έγραψε ότι όταν πήγε για συνέντευξη με στέλεχος της Uber, διαπίστωσε ότι αυτός παρακολουθούσε τη μετακίνησή της. Και ο συγγραφέας Peter Sims διαπίστωσε ότι τα προσωπικά στοιχεία των μετακινήσεών του με τα αυτοκίνητα της εταιρείας εμφανίστηκαν σε μια οθόνη κατά τη διάρκεια ενός πάρτι της Uber.
Αυτά γίνονται στο πλαίσιο της εξαιρετικά επιθετικής πολιτικής που ακολουθεί η νεοφυής επιχείρηση και ίσως να οφείλεται στην αλαζονεία των στελεχών της, εξαιτίας της τρομακτικής της επιτυχίας· η εταιρεία έπειτα από πέντε χρόνια ζωής αποτιμάται σήμερα στα 18 δισ. δολάρια. Αυτό για τον Nil Irwin είναι πρωτοφανές. «Ξέρω πολλούς δημοσιογράφους», έγραψε στους New York Times, «που έγραψαν σκληρά πράγματα για κάποιες από τις μεγαλύτερες και ισχυρότερες τράπεζες της χώρας. Και όμως ποτέ δεν έχει ακουστεί ότι κάποιος από αυτούς τους τραπεζίτες χρησιμοποιεί την πρόσβαση που έχει στα προσωπικά οικονομικά στοιχεία ώστε να επηρεάσει τη δημοσιογραφική κάλυψη της επιχείρησής του... Το ίδιο μπορεί να ειπωθεί και για άλλους κλάδους όπου μεγάλες επιχειρήσεις έχουν πρόσβαση σε προσωπικά δεδομένα, όπως είναι οι αλυσίδες ξενοδοχείων, επιχειρήσεις λιανικής κ.λπ.».
Με «καλό σκοπό»
Το γεγονός όμως ότι σε άλλες -πιο παραδοσιακές- επιχειρήσεις δεν έχουν υπάρξει τέτοια κρούσματα, δεν σημαίνει ότι είμαστε ασφαλείς στο μέλλον. Μπορεί και στις τράπεζες κάποια φιλόδοξα στελέχη να χρησιμοποιήσουν προσωπικές πληροφορίες για ίδιον όφελος. Η νέα τεχνολογία δίνει πλέον και σε μεγάλους ιδιωτικούς οργανισμούς τη δυνατότητα να γνωρίζουν πολλά από την ιδιωτική μας ζωή. Aρκεί να αναλογιστούμε στη χώρα μας πόσα ξέρει πια μια τράπεζα της οποίας την πιστωτική κάρτα χρησιμοποιούμε: Κάνοντας απλώς την αίτηση, της παραδίδουμε όλη την οικονομική μας ιστορία: μισθός, ιδιοκτησίες, φερεγγυότητα κ.λπ. Ξέρει τα μαγαζιά που προτιμούμε, πόσα ξοδεύουμε για ρούχα, ποια εστιατόρια προτιμούμε, αν κοιμηθήκαμε σε ξενοδοχείο κάποιο βράδυ αντί του σπιτιού μας, όλες εκείνες τις μικρές λεπτομέρειες της ζωής μας που μπορούν άνετα να σχηματίσουν το προσωπικό μας προφίλ. Aπό την άλλη μεριά, η εφορία ξέρει (ή θα ξέρει, τέλος πάντων, όταν αρχίσει να λειτουργεί σαν εφορία) τα εισοδήματά μας, τις δαπάνες μας, τα ακίνητά μας κ.λπ. Tα νοσοκομεία και τα ασφαλιστικά ταμεία αρχίζουν να κρατούν το ιατρικό μας ιστορικό, και μεγάλες επιχειρήσεις αρχίζουν να διατηρούν εκτεταμένες βάσεις δεδομένων με τις προτιμήσεις μας ώστε να μπορούν στο μέλλον να στοχεύουν καλύτερα τις ανάγκες των πελατών.
Ολα τα παραπάνω, βέβαια, γίνονται με «καλό σκοπό»: την πάταξη της φοροδιαφυγής, την καταπολέμηση του εγκλήματος, την καλύτερη εξυπηρέτηση του πελάτη. Aπό την άλλη πλευρά, όμως, ξέροντας κάποιος όλες αυτές τις λεπτομέρειες μπορεί άνετα να σχηματοποιήσει το προφίλ του πολίτη και να εκβιάσει καταστάσεις.
Yπάρχουν πολλοί που πιστεύουν ότι η νέα τεχνολογία ανοίγει διάπλατα τις θύρες για την εφαρμογή του οργουελιανού εφιάλτη. Η αυτοματοποίηση της πληρωμής των διοδίων είναι μεγάλη ευκολία και κάνει ταχύτερες τις μετακινήσεις. Από την άλλη πλευρά, όμως, θα υπάρχει μια υπηρεσία (κρατική ή ιδιωτική) που θα ξέρει κάθε στιγμή πού πήγαμε. Αν το όραμα για μια κοινωνία χωρίς μετρητά προχωρήσει, καθένας μπορεί να μάθει τι ψωνίσαμε. Τα χαρτονομίσματα είναι ανώνυμα, κανείς δεν μπορεί να μάθει πώς τα χρησιμοποιήσαμε, οι πιστωτικές κάρτες επώνυμες: όλοι μπορούν να ξέρουν τι βιβλία διαβάσαμε, τι ρούχα φοράμε και αν αγοράσαμε υπερβολικές ποσότητες αλκοόλ.
Είναι ίσως περίεργο, αλλά η μεγαλύτερη απειλή στην ιδιωτική μας ζωή δεν προέρχεται πλέον από το κράτος, το οποίο μάλιστα σε ένα βαθμό είναι δημοκρατικά ελέγξιμο, αλλά από τις ιδιωτικές εταιρείες. Οι επιχειρήσεις προσπαθώντας να αριστοποιήσουν την προώθηση των προϊόντων τους κρατούν μεγάλες βάσεις δεδομένων με τα γούστα των πελατών τους. Oι επιχειρήσεις αυτές μπορεί να χρησιμοποιούν τα στοιχεία που συλλέγουν για ίδιους σκοπούς, όμως πολλές φορές τα πουλάνε για να βγάλουν κάτι παραπάνω.
H αγορά αυτού του είδους των πληροφοριών διογκώνεται συνεχώς, με αποτέλεσμα να δημιουργηθούν εξειδικευμένες επιχειρήσεις οι οποίες συλλέγουν και πωλούν αυτά τα στοιχεία. Kαι ο νόμος; Σε όλες τις ευρωπαϊκές χώρες υπάρχει νομοθεσία που απαγορεύει την επεξεργασία των προσωπικών πληροφοριών και τη διοχέτευση τέτοιων πληροφοριών σε τρίτους. Οι νόμοι αυτοί πάντως προς το παρόν εφαρμόζονται ελάχιστα, κυρίως γιατί οι ίδιοι οι πολίτες δεν ενδιαφέρονται αρκετά για την προστασία της ιδιωτικότητάς τους. Ο Μεγάλος Αδελφός ιδιωτικοποιείται ταχύτατα...
0 σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου